Wist je dat je matras meer invloed heeft op je slaap dan je misschien denkt? Nieuw onderzoek toont aan dat de stevigheid van je matras niet alleen je rugpijn beïnvloedt, maar ook je slaapkwaliteit en hoe je je overdag voelt. Het meest verrassende resultaat? De ideale matras verschilt sterk van persoon tot persoon. De onderzoekers ontdekten dat wat voor de ene persoon perfect is, voor de ander juist tot meer pijn en slechtere slaap kan leiden. Dit verklaart waarom algemene adviezen over matrassen niet voor iedereen werken.
Over het onderzoek
Onderzoekers van Duke University Medical Center hebben een grote studie gedaan met 128 gezonde volwassenen. De deelnemers sliepen gedurende meerdere weken op zeven verschillende matrassen met uiteenlopende stevigheid. Elke ochtend hielden ze bij hoeveel pijn ze hadden, hoe goed ze sliepen en hoe ze zich overdag voelden. Dit is het meest uitgebreide onderzoek naar matrassen tot nu toe, omdat eerdere studies vaak maar enkele deelnemers hadden of slechts een paar matrassen testten. Het bijzondere aan dit onderzoek was dat elke deelnemer langere tijd op elke matras sliep, waardoor een goede vergelijking mogelijk was.
- De matrassen varieerden in stevigheid van 1 (minst stevig) tot 7 (meest stevig)
- De deelnemers wisten niet welke matras ze gebruikten om vooroordelen te voorkomen
- De onderzoekers maten de slaap zowel met vragenlijsten als met bewegingssensoren die de deelnemers ’s nachts droegen
De uitkomsten
De resultaten waren duidelijk: de stevigheid van een matras heeft aanzienlijke invloed op slaapkwaliteit en pijn. Over het algemeen scoorden de zachtste (1) en de stevigste (7) matrassen het slechtst bij de meeste deelnemers. De zachtste matras werd geassocieerd met verminderde slaaptijd, meer nachtelijke onderbrekingen en een lagere slaapefficiëntie. De stevigste matras gaf soortgelijke problemen, hoewel het effect minder sterk was bij objectieve slaapmetingen dan bij zelfgerapporteerde metingen.
- De zachtste matras zorgde voor meer pijn, slechtere slaapkwaliteit, meer nachtelijk ontwaken en meer vermoeidheid overdag. Deelnemers hadden ook meer moeite om in slaap te vallen en voelden zich minder uitgerust bij het opstaan.
- De stevigste matras werd geassocieerd met meer pijn en slechtere zelfgerapporteerde slaap, maar had minder effect op objectieve slaapmetingen dan de zachtste matras. Dit suggereert dat de invloed van een te harde matras zich misschien vooral uit in subjectieve ervaringen.
- De matrassen met gemiddelde stevigheid (2-6) gaven over het algemeen betere resultaten, met minder pijn, betere slaapkwaliteit en meer energie overdag. Er waren echter weinig significante verschillen tussen deze middelste matrassen onderling.
Het meest verrassende resultaat was dat er enorme individuele verschillen waren
Als de onderzoekers voor elke persoon keken welke matras de minste pijn en beste slaap gaf, bleken de “beste” en “slechtste” matrassen vrij gelijkmatig verdeeld over alle zeven matrassen. Dit betekent dat wat voor de ene persoon ideaal was, voor de ander juist slecht kon zijn. Zelfs de zachtste en stevigste matrassen, die gemiddeld gezien slechter scoorden, waren voor sommige deelnemers toch de beste keuze.
“Het bed-rank onderzoek toonde aan dat de ‘beste’ en ‘slechtste’ matrassen gelijkmatig verdeeld waren over alle matrassen, inclusief de zachtste en stevigste,” schrijven de onderzoekers. “Het ‘beste’ matras optimaliseerde niet alleen pijn en objectieve slaapmetingen, maar was ook ‘best’ qua zelfgerapporteerde slaap en energie overdag.” Deze bevinding is cruciaal omdat het aantoont dat er geen universele ‘beste’ matras bestaat – wat het belang onderstreept van persoonlijke voorkeur en individuele lichaamskenmerken.
Wat dit voor jou betekent
Als je op zoek bent naar een nieuwe matras, dan is het belangrijk om te weten dat wat voor anderen werkt, niet noodzakelijk het beste is voor jou. Het onderzoek suggereert dat je verschillende matrassen zou moeten testen om te zien welke jouw lichaam het beste ondersteunt. De uitdaging is dat veel winkels slechts een korte testperiode aanbieden, terwijl je volgens dit onderzoek eigenlijk meerdere nachten op een matras zou moeten slapen om een goed oordeel te kunnen vellen.
- De middelste stevigheid (niet te zacht, niet te hard) is voor veel mensen een goed uitgangspunt, maar er zijn uitzonderingen
- De extremen (zeer zacht of zeer hard) geven gemiddeld gezien slechtere resultaten, maar kunnen voor specifieke lichaamstypes toch optimaal zijn
- Jouw ideale matras kan sterk verschillen van wat voor anderen werkt, dus laat je niet alleen leiden door recensies of aanbevelingen
Praktische tips voor je volgende matras
Op basis van dit onderzoek kunnen we enkele praktische adviezen geven voor als je een nieuwe matras gaat kopen. Het belangrijkste is dat je de tijd neemt om verschillende opties te proberen en goed te letten op hoe je lichaam reageert na meerdere nachten gebruik.
- Let goed op hoe je je voelt bij het opstaan na een nacht slapen. Heb je rugpijn? Voel je je uitgerust? Heb je goed geslapen? Dit zijn belangrijke indicatoren voor of de matras bij je past.
- Houd er rekening mee dat wat voor anderen werkt, niet per se voor jou werkt. Zelfs als je partner, vrienden of familie zweren bij een bepaald type matras, kan jouw lichaam heel anders reageren.
- Als je chronische rugpijn hebt, kan de juiste matras een groot verschil maken. Maar onthoud dat de ‘juiste’ matras voor jou niet noodzakelijk de stevigste is, zoals vaak wordt aangenomen.De zonering van de matras moet passen bij jouw lichaam en slaaphouding.
- Vraag naar de omruil- of instelgaranties bij de winkels of merken, zodat je de matras nog naar wens kan maken als de matras na bijvoorbeeld een maand nog niet bevalt.
De visie van SlaapKennisCentrum
Een SlaapFysio gecertificeerde ligexpert kan je verder helpen bij het kiezen van de juiste matras als je specifieke klachten hebt. Zij kunnen rekening houden met je slaapgedrag, jouw lichaamsbouw en eventuele medische aandoeningen om een gepersonaliseerd advies te geven. Het belangrijkste is dat je beseft dat er niet één “beste” matras voor iedereen bestaat, maar dat het gaat om wat het beste werkt voor jouw unieke lichaam.
Bronnen:
Krystal, A.D., Edinger, J.D., Bieler, G.S., Hogan, S.O., & Mladsi, S. (2011). Mattress matters: A Randomized, Controlled, Latin-Square Crossover Study of the Effects of Mattress Support on Sleep, Pain, and Daytime Functioning. RTI International en Duke University Medical Center.